EnSMS (Energy Management System) to system zarządzania energią mający na celu poprawę efektywności energetycznej, redukcję kosztów energii oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. Najbardziej uznanym standardem dla EnSMS jest ISO 50001. Poniżej przedstawiam podstawowe wymagania dla EnSMS zgodnie z normą ISO 50001.
Podstawowe wymagania dla EnSMS zgodnie z normą ISO 50001:
- Kontekst organizacji:
- Zrozumienie organizacji i jej kontekstu.
- Zrozumienie potrzeb i oczekiwań zainteresowanych stron.
- Określenie zakresu systemu zarządzania energią (EnMS).
- Przywództwo:
- Przywództwo i zaangażowanie najwyższego kierownictwa.
- Polityka energetyczna.
- Role, odpowiedzialności i uprawnienia w organizacji.
- Planowanie:
- Działania odnoszące się do ryzyk i szans związanych z zarządzaniem energią.
- Cele energetyczne oraz planowanie działań związanych z osiąganiem tych celów.
- Planowanie zbierania danych i informacji dotyczących zużycia energii.
- Wsparcie:
- Zasoby niezbędne do ustanowienia, wdrożenia, utrzymania i ciągłego doskonalenia EnMS.
- Kompetencje pracowników w zakresie zarządzania energią.
- Świadomość pracowników o polityce energetycznej, celach i znaczeniu zarządzania energią.
- Komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna dotycząca działań związanych z zarządzaniem energią.
- Udokumentowane informacje (zarządzanie dokumentacją i zapisami).
- Działania operacyjne:
- Planowanie i kontrola operacyjna w celu zarządzania znaczącymi aspektami energetycznymi.
- Projektowanie i zakup sprzętu, systemów i procesów energetycznych zgodnie z celami energetycznymi.
- Zarządzanie znaczącymi aspektami energetycznymi i zapewnienie ich efektywności.
- Ocena wydajności:
- Monitorowanie, pomiary, analiza i ocena efektywności energetycznej.
- Audyt wewnętrzny systemu zarządzania energią.
- Przegląd zarządzania przez najwyższe kierownictwo.
- Doskonalenie:
- Identyfikowanie i podejmowanie działań dotyczących niezgodności.
- Ciągłe doskonalenie EnMS oraz efektywności energetycznej.
Szczegółowe elementy EnMS:
- Polityka energetyczna:
- Deklaracja zaangażowania organizacji w poprawę efektywności energetycznej, zgodność z przepisami oraz ciągłe doskonalenie EnMS.
- Przegląd energetyczny:
- Przeprowadzenie przeglądu energetycznego w celu zidentyfikowania i oceny znaczących aspektów energetycznych oraz możliwości poprawy efektywności energetycznej.
- Cele i zadania energetyczne:
- Ustalanie mierzalnych celów i zadań związanych z poprawą efektywności energetycznej, zgodnie z polityką energetyczną.
- Plan działań energetycznych:
- Opracowanie i wdrożenie planu działań energetycznych w celu osiągnięcia ustalonych celów i zadań energetycznych.
- Nadzór nad operacjami:
- Monitorowanie i kontrolowanie operacji mających wpływ na zużycie energii w celu zapewnienia zgodności z ustalonymi procedurami.
- Zakupy i projektowanie:
- Uwzględnianie kryteriów energetycznych przy zakupach sprzętu, usług oraz przy projektowaniu procesów.
- Monitorowanie i pomiary:
- Regularne monitorowanie i pomiary zużycia energii oraz efektywności energetycznej.
- Analiza danych:
- Analiza danych dotyczących zużycia energii i efektywności energetycznej w celu oceny postępów w osiąganiu celów energetycznych.
- Przegląd zarządzania:
- Regularne przeglądy EnMS przez najwyższe kierownictwo w celu oceny jego skuteczności i identyfikacji możliwości doskonalenia.
- Szkolenia i świadomość:
- Szkolenia pracowników dotyczące polityki energetycznej, celów oraz ich roli w zarządzaniu energią.
- Komunikacja:
- Skuteczna komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna dotycząca zarządzania energią, polityki energetycznej i osiągnięć.
Podsumowanie
Aby skutecznie wdrożyć EnSMS zgodny z ISO 50001, organizacja musi zrozumieć swoje konteksty energetyczne, zaangażować odpowiednie przywództwo, planować działania związane z zarządzaniem energią, zapewnić odpowiednie wsparcie i zasoby, skutecznie kontrolować operacje związane z zużyciem energii oraz stale monitorować, oceniać i doskonalić swoje procesy zarządzania energią. Dzięki temu organizacja może osiągnąć poprawę efektywności energetycznej, redukcję kosztów energii oraz zmniejszenie wpływu na środowisko.
